Er zijn weinig ingrediënten zo omstreden als palmolie. Je vindt het in onwijs veel producten: van koekjes tot kaarsen. Ook onze Kees bevat een klein beetje palmolie. Regelmatig krijgen we vragen over de duurzaamheid van palmolie, want is dit niet heel slecht voor het oerwoud? Wij duiken (figuurlijk) in de palmolie en zetten alles voor je op een rij!
Kees is een kaasvervanger waar we dierlijke vetten vervangen door plantaardige oliën. Ons geheime recept bestaat uit een mengsel van plantaardige oliën. Welke rijk zijn aan onverzadigde vetten, waardoor Kees goed is voor het cholesterolgehalte in het lichaam. Voldoende onverzadigde vetten kunnen het cholesterol goed door het lichaam vervoeren en afbreken. Zo ga je aderverkalking tegen. Lees hier meer over de gezondheid van plantaardige olie. Het oliemengsel dat we gebruiken om Kees te maken bevat voornamelijk zonnebloem- en raapzaadolie. Ook zit er een klein percentage palmolie in Kees. Palmolie is een harde olie die ervoor zorgt dat de Kees niet te vloeibaar is. Maar is palmolie duurzaam? Om de duurzaamheid van onze palmolie te waarborgen hebben wij ons aangesloten bij The Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO). Wij vertellen jullie hier graag wat meer over.
Wat is RSPO palmolie?
Palmolie is een belangrijke grondstof voor heel veel voedings- en verzorgingsproducten en de vraag naar palmolie blijft stijgen. Het erge is dat de uitbreiding van palmolieplantages in Zuidoost-Azië en andere tropische gebieden leidt tot grootschalige ontbossing. Wereldwijd vernietigt de palmolie industrie jaarlijks ongeveer twee keer de grootte van Nederland aan bos. Diersoorten als de olifant, neushoorn, orang-oetan en tijger verdwijnen, omdat hun leefgebied wordt bedreigd door steeds groter wordende oliepalmplantages. Broeikasgassen komen vrij uit de bodem tijdens het kappen. Ook wordt er geen CO2 uit de lucht meer opgeslagen door de bomen omdat deze gekapt zijn.
Gelukkig zet een non-profitorganisatie zich sinds 2001 in om de palmolie-industrie duurzamer te maken en zo het regenwoud te redden. Deze non-profitorganisatie is The Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO). De RSPO is een internationale organisatie waarvan de leden alle sectoren van de palmolie-industrie vertegenwoordigen. Dit zijn producenten, handelaren, producenten van consumptiegoederen, banken, investeerders en detailhandelaren. Het hoofdkantoor van de RSPO bevindt zich in Zürich en het secretariaat in Kuala Lumpur.
Op welke manier maakt de RSPO de palmolie industrie duurzamer?
De RSPO maakt het produceren van palmolie duurzamer met hun RSPO-certificering. De wereldwijde richtlijnen voor het produceren van duurzame palmolie zijn de RSPO-principes en criteria (P&C). De RSPO controleert of plantages voldoen aan de normen door middel van een bezoek of inspectie. Kort samengevat mag de teelt van de duurzame palmolie niet ten koste gaan van natuurbos en de leefomgeving van bedreigde diersoorten. Er mogen ook geen plantages op veengrond worden opgezet. Verder zijn er eisen aan het gebruik van pesticiden, het afvalwaterbeheer, energie en broeikasgassen. Ook heeft het keurmerk criteria voor het respecteren van rechten van werknemers en de lokale bewoners.
Het belangrijkste is dat de RSPO boeren leert om gewassen te roteren. Oliepalmen halen veel energie uit de grond. Door na het oogsten van de palmen een ander gewas te planten, kan de grond weer ‘uitrusten’ en nieuwe energie opslaan. Door de boeren te leren hoe ze dit het beste kunnen doen, kunnen ze dezelfde grond blijven gebruiken voor palmolie, zonder dat er een nieuw stuk oerbos gekapt hoeft te worden. Op deze manier is de palmolieproductie van de RSPO duurzaam.
De RSPO en Keesmakers
Keesmakers is gelukkig al jaren aangesloten bij de RSPO. Door middel van audits bij onze leveranciers wordt gecontroleerd of de grondstoffen die wij gebruiken aan de eisen van de RSPO voldoen. Deze palmolie is afkomstig van plantages die duurzaamheid hoog op hun agenda hebben staan. Zo zit er in de producten van Keesmakers alleen Roundtable on Sustainable Palm Oil gecertificeerde palmolie en is deze palmolie zo duurzaam mogelijk.
Waarom niet stoppen met het gebruik van palmolie?
Is het niet veel slimmer om gewoon te stoppen met het gebruik van palmolie? Wat gebeurd er als bedrijven simpelweg stoppen met het gebruik van palmolie in hun producten? Het gebruik van andere plantaardige oliën lijkt een praktische oplossing. Toch blijft er, zo lang wij producten met oliën willen blijven gebruiken, een grote vraag naar plantaardige olie. Die olie moet ergens vandaan komen. Helaas veroorzaakt dit in feite vergelijkbare, zo niet grotere, milieu- en sociale problemen. Het is om een aantal redenen niet zo eenvoudig als het klinkt:
Reden 1: Oliepalmen brengen veel op en groeien snel
Oliepalmen leveren per hectare gecultiveerd land 4 tot 10 keer meer olie op dan andere olie gewassen. Meer bossen moeten worden omgezet in landbouwgrond wanneer alle palmolie in producten vervangen wordt door andere soorten plantaardige oliën. Bovendien zijn voor de teelt van palmolie weinig bestrijdingsmiddelen en kunstmest nodig. Ook hoeft er weinig geïrrigeerd te worden wat minder water kost. Geen andere plantaardige olie is op deze milieuaspecten duurzamer dan palmolie.
Reden 2: Palmolieteelt gaat armoede tegen
In producerende landen werken miljoenen boeren en hun gezinnen in de palmoliesector. Palmolie speelt een belangrijke rol bij het terugdringen van armoede in deze gebieden. Het helemaal stopzetten van de productie van palmolie zou grote problemen veroorzaken voor deze mensen die financieel afhankelijk zijn van de palmolie industrie. De vraag is wat deze mensen gaan doen wanneer ze geen palmolie kunnen verkopen. Het zou goed kunnen dat zij dan overgaan op andere activiteiten die ook het oerbos of bedreigde dieren kwetsen.
Reden 3: Palmolie is uniek
Vanwege de unieke eigenschappen van palmolie als ingrediënt werkt het vervangen van palmolie door andere soorten olie mogelijk niet in elk product. Het gebruik van andere oliën zou de producten niet dezelfde textuur en smaak geven als palmolie. Het is ons helaas ook nog niet gelukt om de palmolie in Kees te vervangen door een ander zo duurzaam mogelijk ingrediënt. We houden de ontwikkelingen in de voedingsindustrie goed in de gaten: wanneer er een beter alternatief voor palmolie is, zullen we daar zeker gebruik van maken.
Conclusie over palmolie
Concluderend zorgt The Round Table on Sustainable Palm Oil ervoor dat alle RSPO-gecertificeerde producten palmolie bevat die zo duurzaam mogelijk is. Zo kan jij deze gecertificeerde producten kopen om bij te dragen aan niet alleen het behoud van het regenwoud, maar ook aan het verminderen van armoede in ontwikkelingslanden. Let op dit keurmerk op producten. Hier kan je aan herkennen of een product is aangesloten bij de RSPO of niet. Niet elk product vermeld het keurmerk op de verpakking. Neem gerust contact op met de bedrijven wanneer je zeker wil weten of het bedrijf aangesloten is bij de RSPO.
Ben je alsnog niet blij met het gebruik van palmolie in je producten? Veel lokale en natuurlijke producten bevatten geen palmolie. Het is bijna onmogelijk om palmolie helemaal uit de weg te gaan. Toch kun je als consument altijd vragen aan producenten of ze het ingrediënt kunnen vervangen door iets anders.
Mocht je meer willen weten over de RSPO, dan kun je hier een mooie samenvatting vinden van wat zij doen. Mocht je meer willen weten over palmolie en de impact hiervan is dit artikel erg nuttig.